Η κυανέρυθρη αρμάδα του ’50!

Πανιώνιος, πρωταθλητής Αθήνας

(γράφει ο Θοδωρής Μπελίτσος)

 

Όταν το Σεπτέμβριο του 1922 ο Πανιώνιος ήρθε ξεριζωμένος από τη Σμύρνη, τα πρώτα τμήματά του που λειτούργησαν ήταν του στίβου και του ποδοσφαίρου. Δήλωσε συμμετοχή στο πρωτάθλημα Αθηνών-Πειραιώς 1922-23 και τερμάτισε στη δεύτερη θέση πίσω από τον Πειραϊκό Σύνδεσμο. Την επόμενη σεζόν ήταν τρίτος πίσω από τις δύο πειραϊκές ομάδες: Α.Π.Σ. Πειραιώς και Ο.Φ. Πειραιώς. Είναι η χρονιά που ιδρύθηκε η ΕΠΣΑ, της οποίας υπήρξε ιδρυτικό μέλος και συμμετείχε στο πρώτο πρωτάθλημα του 1923-24. Όμως, ενώ τα υπόλοιπα αθλητικά τμήματα του συλλόγου (στίβος, μπάσκετ, βόλεϊ κλπ) είχαν βρει στέγη στο Παναθηναϊκό Στάδιο, η ποδοσφαιρική ομάδα δεν είχε γήπεδο και προπονιόταν σε διάφορες αλάνες. Μοιραία αποδυναμώθηκε. Το 1925-26 έπαιξε στη Β΄ κατηγορία, το 1932-33 έπεσε στη Γ΄ και στη συνέχεια διαλύθηκε.

Το καλοκαίρι του 1940 ο σύλλογος μεταφέρθηκε στο νέο Στάδιο της Νέα Σμύρνη. Στα τέλη Αυγούστου έγινε ο πρώτος αγώνας ποδοσφαίρου στο νέο γήπεδο, τα έσοδα του οποίου διατέθηκαν για την επισκευή του τορπιλισμένου πλοίου «Έλλη» και στις 15 Σεπτεμβρίου έγιναν τα επίσημα εγκαίνια. Η δημιουργία γηπέδου είχε ως αποτέλεσμα την ανασύσταση της ποδοσφαιρικής ομάδας, από παίκτες της ανεξάρτητης ομάδας «Πράσινη Θύελλα» Ιλισού, πολλοί από τους οποίους ήταν αθλητές στίβου του Πανιωνίου. Τη νέα ομάδα αποτέλεσαν οι: Βαζαίος, Μπουμπής, Λέκκας, Χριστάκης, Σκιαδάς, Ζαρκάδης, Βενετσάνος, Κωτσόβολος, Ηλιάδης, Χαροκόπος και Στάικος. Όμως, πριν καλά-καλά προλάβει να ανασυσταθεί, η ομάδα περιήλθε σε απραξία λόγω του πολέμου. Πρόλαβε να δώσει μόλις ένα φιλικό αγώνα με την Α.Ε. Καλλιθέας (2-0) στις 20 Οκτωβρίου 1940. Μια βδομάδα αργότερα ξεκίνησε ο πόλεμος. Στη διάρκεια της κατοχής η ομάδα επιβίωσε χάρη στις προσπάθειες του Γιώργου Ρουσόπουλου.

Ενισχυμένη με παίκτες από τη Νέα Σμύρνη και τις γειτονικές συνοικίες, μετά την κατοχή ο Πανιώνιος θα ενταχθεί στην Α΄ κατηγορία, στην οποία θα πρωταγωνιστεί κάθε χρόνο. Τρεις σεζόν θα χάσει τον τίτλο στο παρά πέντε. Το 1946-47 δίνει συναρπαστική μάχη με ΑΕΚ και ΠΑΟ. Την προτελευταία αγωνιστική βρισκόταν δύο βαθμούς πίσω από την ΑΕΚ, η οποία είχε καλύτερο συντελεστή τερμάτων. Όμως, η ΑΕΚ χάνει από τον Παναθηναϊκό με 2-0 ενώ οι Νεοσμυρνιώτες συντρίβουν την ουραγό Α.Ε. Παγκρατίου με 9-1. Το μοναδικό γκολ που πέτυχαν οι Παγκρατιώτες στερεί τον τίτλο από τον Πανιώνιο. Αν και ισοβαθμεί με την ΑΕΚ στους 35β, ο Ιστορικός χάνει τον τίτλο λόγω χειρότερου συντελεστή τερμάτων (0,42 έναντι 0,41). Αν είχε μετρήσει ένα δέκατο γκολ που ακυρώθηκε στο 90΄, ο συντελεστής και ο τίτλος θα πήγαινε στον Πανιώνιο. Ως δευτεραθλητής Αθήνας προκρίνεται στο πανελλήνιο πρωτάθλημα, όπου διεκδικεί τον τίτλο ως το τέλος, τερματίζοντας τρίτος, μόλις δύο βαθμούς πίσω από τον πρωταθλητή Ολυμπιακό.

Άλλες δύο σεζόν, 1948-49 και 1949-50, τερματίζει δεύτερος, μόλις δύο βαθμούς πίσω από Παναθηναϊκό και ΑΕΚ αντίστοιχα. Τελικά, η προσπάθεια της αναγεννημένης από τις στάχτες του πολέμου ομάδα του ιστορικού συλλόγου κατάφερε να πάρει τον πρώτο της τίτλο το 1950-51 με καθαρή διαφορά τεσσάρων βαθμών από την ΑΕΚ. Στη συνέχεια θα αναδειχθεί δευτεραθλητής Ελλάδος πίσω από τον Ολυμπιακό. Ήταν η ομάδα των: Νίκου Πεντζαρόπουλου, Νώντα Κασάπογλου, Γιάννη Κερδεμελίδη, Ιάκωβου και Νίκου Ζαρκάδη, Παυλίδη, Βασίλη Στάικου (κυρά-Μαρία), Γιάννη Σκορδίλη, Κώστα Νεστορίδη, Φώτη Τσολιά, Σωτηριάδη (Κωσταρά), Αδάμ Τσουχνικά, Αντώνη Βενετσάνου και του νεαρού τότε Θανάση Σαραβάκου, οι οποίοι θα συνεχίσουν και την επόμενη δεκαετία στον Πανιώνιο ή σε άλλους συλλόγους, και πολλοί θα στελεχώσουν την εθνική ομάδα.

Το 1952 φτάνει στον τελικό του Κυπέλλου Ελλάδος, όπου προηγείται 2-1 του Ολυμπιακού. Ισοφαρίζεται στις καθυστερήσεις, για να χάσει το τρόπαιο στον επαναληπτικό. Φτάνει άλλες τρεις φορές ως τα ημιτελικά της διοργάνωσης (1953, 1954, 1959) και δύο στα προημιτελικά, σε μια εποχή που συμμετείχαν όλες οι ομάδες της Ελλάδας σε άπειρους γύρους. Η ομάδα αυτή όλη τη δεκαετία του ’50 ήταν πάντα στην πρώτη τετράδα του πρωταθλήματος Αθήνας. Το 1951-52 ήταν τρίτη, μόλις δύο βαθμούς πίσω από τους ισόβαθμους στην πρώτη θέση ΠΑΟ και ΑΕΚ. Το 1953-54 ξανά τρίτη, δύο βαθμούς πίσω από το  πρωταθλητή ΠΑΟ. Το 1956-57 ήταν δεύτερη ενώ η καλύτερη σεζόν του συλλόγου ήταν το 1959 που τερμάτισε αήττητος αλλά έμεινε δεύτερος πίσω από τον ΠΑΟ, διότι είχε τρεις ισοπαλίες περισσότερες. Τη δεκαετία αυτή θα προκριθεί τρεις φορές στο πανελλήνιο πρωτάθλημα, με καλύτερη παρουσία τη σεζόν 1958-59 που τερμάτισε στην τρίτη θέση. Δικαιωματικά το 1959-60 συμπεριλήφθηκε στην Α΄ Εθνική κατηγορία.

 

Πηγές:

Αρχεία εφημερίδων Εθνικής Βιβλιοθήκης και Βουλής των Ελλήνων.

Αρχείο εφημερίδας «Αθλητική Ηχώ».

 

Θοδωρής Μπελίτσος

Απρίλιος 2013