Το ποδόσφαιρο στο Λεκανοπέδιο

Στιγμιότυπα από την ιστορία του ποδοσφαίρου στο Λεκανοπέδιο της Αττικής από τις απαρχές της Ένωσης Ποδοσφαιρικών Σωματείων Αθηνών (Ε.Π.Σ.Α.) και όχι μόνον. Σωματεία, διοργανώσεις, αξιοσημείωτα και παράξενα. Σύλλογοι και παίκτες που έγραψαν τη δική τους ιστορία στις τοπικές κατηγορίες αλλά και στις Εθνικές κατηγορίες.

Δευτέρα 22 Ιανουαρίου 2024

Γιώργος Δεϊμέζης, ο ιστορικός ηγέτης του Φωστήρα

 


Από το Κατσιπόδι και τις αλάνες της Χαραυγής, στα Σφαγεία, στον περίφημο «Φονέα των Γιγάντων» Φωστήρα, όπου αγωνίστηκε σχεδόν δυο δεκαετίες, στην καλύτερη περίοδο στην ιστορία της ομάδας του Ταύρου, όταν ανέβηκε δύο φορές στην Α΄ Εθνική, όπου έπαιξε για επτά σεζόν: το 1960-1963 και το 1971-1974. Αξιώθηκε να αγωνιστεί με το εθνόσημο, ενώ η χάρη του έφτασε ως το Κέιπ Τάουν της Νότιας Αφρικής. Αυτή είναι η ποδοσφαιρική ιστορία της διαχρονικής σημαίας του Φωστήρα, του επιθετικού μέσου Γιώργου Δεϊμέζη, του συμπαθούς «Φονταίν» των αθηναϊκών γηπέδων, όπως τον βάφτισαν οι αθλητικογράφοι καθώς το στυλ του έμοιαζε με του περίφημου Γάλλου πρώτου σκόρερ του ΠΚ 1958 Ζυστ Φονταίν.



Το ξεκίνημα

Ο Γιώργος Δεϊμέζης γεννήθηκε στις 19 Μαΐου 1938 στην Αθήνα, στο Κατσιπόδι, όπως αφηγείται ο ίδιος, στους πρόποδες του λόφου που βρίσκεται ο ναός του Αγ. Γεωργίου Νέου Κόσμου, σχεδόν δίπλα στην αλάνα όπου βρισκόταν το γήπεδο του Φοίβου (πρόγονου του Θριάμβου).

Μεγάλωσε στην Χαραυγή, όπου μετακόμισαν οι γονείς του στην αρχή της κατοχής, μια λαϊκή συνοικία ανάμεσα στη Δάφνη και τον Υμηττό, κοντά στο εργοστάσιο της ΠΥΡΚΑΛ. Παιδί φτωχής εργατικής οικογένειας: ο πατέρας του, ο Γιάννης δούλευε στις οικοδομές ως σοβατζής, η μητέρα του η Σμαράγδα εργάτρια σε διάφορες δουλειές. Καθώς υπήρχαν και δυο μικρότερα αδέρφια, η Μαρία και ο Μαρίνος, ο Γιώργος πριν ακόμα τελειώσει το δημοτικό μπήκε στο μεροκάματο: μικροθελήματα, μετά σε συνεργείο αυτοκινήτων, σε κορνιζάδικο, σε τυπογραφείο, σε χασάπικο, όπου έμαθε τη δουλειά κι αργότερα άνοιξε δικό του κρεοπωλείο στον Ταύρο.

Στη συνοικία υπήρχε τότε η ΑΕ Χαραυγής (πρόγονος του ΑΟ Υμηττού) που αγωνιζόταν στην Γ΄ κατηγορία της ΕΠΣΑ. Γήπεδό της ήταν η αλάνα που σήμερα βρίσκεται η ΕΑΣΑ (Γυμναστική Ακαδημία). Εκτός από την ομάδα, εκεί παίζανε και οι πιτσιρικάδες της συνοικίας, ανάμεσά τους κι ο Δεϊμέζης. Πριν από κάποιον αγώνα προπόνησης, οι ιθύνοντες της Χαραυγής του υποσχέθηκαν να τον βάλουν να παίξει ένα ημίχρονο, αν ασπρίσει τις γραμμές του γηπέδου. Έτσι κι έγινε. Τους άρεσε και υπέγραψε δελτίο από 14 ετών. Στη Χαραυγή έμεινε τέσσερα χρόνια. Το 1955-56 ανέβηκε στην Β1 κατηγορία, οπότε άρχισαν να τον καλοκοιτάζουν οι ομάδες της Α1΄: Φωστήρας, Παναθηναϊκός, Πανιώνιος κ.ά.


Στον Φωστήρα, παρά το επίμονο φλερτ του Παναθηναϊκού

 Το 1956 σε ένα ματς της Χαραυγής στον Ταύρο, ο Δεϊμέζης εντυπωσίασε τον Γιαλαμπίδη, τον ηγέτη του Φωστήρα που του έκανε πρόταση. Στο μεταξύ τον ήθελε και ο Παναθηναϊκός, ο οποίος πρόσφερε 8.000 δρχ. στη Χαραυγή. Ο Γιαλαμπίδης για να τον εξασφαλίσει, έδωσε το ίδιο ποσό και μια «σύνθεση», δηλαδή μια πλήρη εμφάνιση για όλη την ενδεκάδα: φανέλες, σορτς, κάλτσες, παπούτσια. Έτσι βρέθηκε στον Ταύρο.

Ο Παναθηναϊκός δεν το έβαλε κάτω. Λίγα χρόνια αργότερα προσπάθησε ξανά, έπεισε τον ίδιο και το καλοκαίρι τον φυγάδευσε σε ένα νησί, μέχρι να λήξει η μεταγραφική περίοδος. Αν δεν συναινούσε ο Φωστήρας, σκόπευε να τον αποκτήσει με διετή αποκλεισμό. Μάλιστα έπαιξε κι ένα φιλικό ματς με την πράσινη φανέλα με την βραζιλιάνικη Bangu που έληξε ισόπαλο 2-2. Ήταν πολύ καλός, χειροκροτήθηκε από τους οπαδούς του τριφυλλιού αλλά κι από τους Βραζιλιάνους. Όμως, η διάταξη της μεταγραφής χωρίς συναίνεση του συλλόγου με διετή αποκλεισμό καταργήθηκε. Οπότε ο Δεϊμέζης επέστρεψε στον Ταύρο.


Εν όψει της έναρξης της Α΄ Εθνικής, ο Φωστήρας ήθελε να βρεθεί στην μεγάλη κατηγορία, κάτι που δεν κατάφερε το 1959 αλλά το πέτυχε το 1960. Τερμάτισε 2ος στην Α΄ ΕΠΣΑ και προκρίθηκε στο ειδικό πρωτάθλημα ανόδου στην Α΄, που ήταν μια άτυπη Β΄ Εθνική. Πήρε τον τίτλο στον Β΄ (Κεντρικό) όμιλο και πανηγύρισε την άνοδο στην Εθνική κατηγορία. Είχε δυο πολύ καλές σεζόν αλλά την τρίτη η ομάδα υποβιβάστηκε. Ήταν το τέλος της παλιάς φουρνιάς: Βολίκας, Λιόλιος, Αϊδινιώτης, Γιάκαλος, Βεντούρης, Τσώχος, Σιατούνης κλπ.

1961-62 ο Φωστήρας στην Α΄ Εθνική. Ο Δεϊμέζης κάτω 2ος από αριστερά

Στη Β΄ Εθνική η ομάδα του Ταύρου έμεινε επτά σεζόν: 1963-1970. Σχεδόν κάθε χρόνο πρωταγωνιστούσε, τερμάτιζε στην πρώτη τριάδα του ομίλου, με τον Δεϊμέζη να αποτελεί αναντικατάστατο στέλεχος. Ξεχώριζε, διότι ήταν μαχητής, είχε ταχύτητα κι ευθύβολο σουτ. Τότε αγωνιζόταν στην επίθεση και ήταν ο βασικός σκόρερ του συλλόγου. Μάλιστα το 1967 αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ του ομίλου με 23 γκολ. Στη συνέχεια άρχισε να παίζει κυρίως ως μέσος και τροφοδότης, συνήθως με το νούμερο 8, αφήνοντας το σκοράρισμα για τους νεότερους: Ρεμούνδο, Πανόπουλο, Νάτση, Χάτζο, Κοντοπαντελή.

Β΄ Εθνική 1966-67. Ο Δεϊμέζης κάτω στη μέση, δίπλα στον Χάτζο, με τον οποίο ήταν πρώτοι σκόρερ του ομίλου με 23 γκολ.

Β΄ Εθνική 1969. Ο Δεϊμέζης κάτω 3ος από αριστερά

Το 1970 η ομάδα πέτυχε ξανά την άνοδο, κατακτώντας τον τίτλο στον Β΄ όμιλο, με μια νέα φουρνιά να πλαισιώνει τους πιο παλιούς: Κατάνιας, Χριστοδούλου, Κρητικός, Λάζος, Χαραλαμπίδης, Ελευθεράκης. Στη δεύτερη εποχή του στην Α΄ Εθνική ο Φωστήρας κατάφερε να μείνει τέσσερις σεζόν, με τον Δεϊμέζη στα 30+ να αποτελεί πλέον τον ηγέτη της ομάδας. Τους παλιούς πλαισίωσαν νέα ταλέντα (κάποιοι ήρθαν από τον ΠΑΟ ως αντάλλαγμα για την μεταγραφή του Κώστα Ελευθεράκη): Αβαγιαννέλης, Καπίρης, Συνανίδης, Ρέλλης, Φακής, Κυριακίδης, Ρελλάκης. Αλλά δεν κατάφερε να σταθεί επάξια στη μεγάλη κατηγορία. Κάθε χρόνο κινδύνευε και τελικά το 1974 υποβιβάστηκε. Παρά ταύτα επιβεβαίωσε τη φήμη ως Φονέας των γιγάντων, με κάποιες εμφαντικές νίκες: 1-0 και 3-1 επί Ολυμπιακού, 1-0 δυο φορές επί ΠΑΟΚ, 2-1 επί ΑΕΚ, 1-1 με ΠΑΟ στη Λεωφόρο. Γνώρισε όμως και βαριές ήττες: 7-2 από ΠΑΟ, 5-1 από ΑΠΟΕΛ, 11-0 από Ολυμπιακό που αποτελεί σκορ ρεκόρ στην ιστορία της Α΄ Εθνικής.

Α΄ Εθνική 1970-71. Ο Δεϊμέζης κάτω 2ος από δεξιά

Α΄ Εθνική 1972. Ο Δεϊμέζης κάτω 2ος από αριστερά

Το 1974 κρέμασε κι ο Δεϊμέζης τα ποδοσφαιρικά του παπούτσια σε ηλικία 36 ετών. Υπήρξε από τους μαθουσάλες του ελληνικού ποδοσφαίρου. Αγωνίστηκε στον Φωστήρα επί 18 περιόδους: 1956-1974 και είναι από τους μακροβιότερους παίκτες που αγωνίστηκαν σε μια ομάδα. Είχε γεμάτες σεζόν, με 26 ως 34 ματς σε κάθε περίοδο, εκτός από το διάστημα που πήγε στη Νότια Αφρική. Κατέγραψε πάνω από 400 συμμετοχές (170 στην Α΄ Εθνική), χωρίς να υπολογίσουμε τις χρονιές του στην ΕΠΣ Αθηνών. Υπήρξε από τους μεγαλύτερους σκόρερ του συλλόγου με 29 γκολ στην Α΄ Εθνική, 90 στη Β΄ και πολλά ακόμα στις άλλες διοργανώσεις: Κύπελλο Ελλάδος και ΕΠΣ Αθήνας.

 1972-73 (άνω) και 1973-74 (κάτω). Οι δυο τελευταίες σεζόν του Φωστήρα στην Α΄ Εθνική και του Γ. Δεϊμέζη στην ενεργό δράση. Και στις δύο εικονίζεται καθιστός, 2ος από αριστερά.

 

   Η περιπέτεια στη Νότιο Αφρική

 Το 1963 έφυγε στη Νότιο Αφρική για μια καλύτερη τύχη, αφενός διότι δεν πληρωνόταν από τον Φωστήρα αφετέρου διότι δεν του είχαν βρει δουλειά, όπως του είχαν υποσχεθεί. Ήταν νιόπαντρος και περίμενε παιδί, την κόρη του την Μάγδα (Σμαράγδα), και είχε πλέον αυξημένες υποχρεώσεις. Έφυγαν μαζί με τον μπατζανάκη του, τον Δημήτρη Αϊδινιώτη, έναν δυναμικό φορ, συμπαίκτη του στον Φωστήρα και στην Εθνική Ενόπλων.

Εκεί έπαιξε για μια σεζόν στην ομογενειακή ομάδα Hellenic FC του Κέιπ Τάουν, η οποία είχε ανέβει για πρώτη φορά στην Εθνική κατηγορία NFL (National Football League). Είχε μια επιτυχημένη σεζόν, με την απόδοσή του εντυπωσίασε και έχει γραφτεί πως κλήθηκε στην εθνική ομάδα της χώρας. Το 1963 η ομοσπονδία της Νότιας Αφρικής είχε επιστρέψει για μικρό διάστημα στο διεθνές ποδόσφαιρο, από το οποίο παλιότερα είχε διαγραφεί λόγω του απαρτχάιντ, για να διαγραφτεί ξανά τα επόμενα χρόνια. Στο μικρό αυτό διάστημα η εθνική ομάδα με προπονητή τον Άγγλο γυρολόγο Alan Rogers έδωσε κάποια ματς, αλλά δεν είναι γνωστές λεπτομέρειες. Πάντως ακούγεται παράδοξο να κληθεί ο Δεϊμέζης, ο οποίος είχε παίξει ήδη στην Εθνική Ελλάδος. Ίσως η κλήση αφορούσε κάποια Μικτή Επιλέκτων από το πρωτάθλημα, σε ματς ανεπίσημου χαρακτήρα.

Με τη φανέλα της Hellenic Cape Town

Στην Hellenic πληρωνόταν καλά, περίπου 7 λίρες το μήνα, ένα ποσό απλησίαστο για την Ελλάδα, αλλά επιθυμία δική του και της συζύγου του ήταν να επιστρέψουν, σε αντίθεση με τον Αϊδινιώτη που έμεινε στη Ν. Αφρική. Μέσω του πεθερού του, Βασίλη Διαμαντόπουλου, έγινε μια προσφορά 200.000 δρχ. από τον Ολυμπιακό. Ο Φωστήρας που είχε υποβιβαστεί, είχε ανάγκη από χρήματα. Του υποσχέθηκε τη μεταγραφή και γύρισε αλλά αντί να τον δώσουν στον Ολυμπιακό, πούλησαν στην ΑΕΚ τον Παν. Βεντούρη κι από τα λεφτά της μεταγραφής έδωσαν 200.000  δρχ. στον Δεϊμέζη για να παραμείνει.

Συνέντευξη και αφιέρωμα στο περ. Φίλαθλος (1972)

Στις Εθνικές ομάδες

 Ο Δεϊμέζης έπαιξε με την Εθνική Νέων στην τελική φάση του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος που διεξήχθη τον Απρίλιο του 1957 στη Βαρκελώνη, με εκλέκτορα τον Β. Ανδριανόπουλο, προπονητή τον Οδ. Τσούτσο και συμπαίκτες τους: Κ. Βαλλιάνο (τ), Βεργίδη, Άμπο, Πιστικό, Τσαντάκη, Δερμάτη, Ανδρέου, Ψύχο, Γρηγοριάδη, Στεφανάκο, Ποσειδώνα κ.ά. Έπαιξε στα τρία ματς του ομίλου, με Αυστρία (0-3), Ολλανδία (2-5) όπου στο 21΄ σκόραρε για το 2-1 (σκορ ημιχρόνου) και Αγγλία (3-2), αλλά η ομάδα δεν προκρίθηκε στην οκτάδα.

Σύνθεση Εθνικής Νέων στο ματς με την Ολλανδία, Αθλητική Ηχώ, 17.4.1957

Με την Εθνική Ενόπλων αγωνίστηκε στα πρωταθλήματα ΣΙΣΜ 1959 και 1960.

Το 1959 αγωνίστηκε στο πρώτο ματς του προκριματικού ομίλου με Ολλανδία (3-6), με προπονητή τον Γεώργιο Σίμο και συμπαίκτες τους: Στέλιο Σεραφείδη (τ), Δ. Στεφανάκο, Σωτ. Αγγελόπουλο, Μαυρόπουλο, Μαρδίτση. Τ. Λουκανίδη, Πολυχρονίου, Δερμάτη, Ποσειδώνα, Κ. Παπάζογλου, Χολέβα, Ψύχο, Αϊδινιώτη κ.ά.

Το 1960 έπαιξε επίσης στα ματς των προκριματικών με την Ιταλία: 1-1 στο Ν. Φάληρο, 1-0 στην Μπρέσια, με συμπαίκτες κάποιους από τους παραπάνω και τους: Αρ. Καμάρα, Γιώργο Σιδέρη, Παύλο Γρηγοριάδη, Παπαεμμανουήλ, Λέανδρο Συμεωνίδη. Η Ελλάδα προκρίθηκε στην τελική φάση, όπου πήρε τη δεύτερη θέση, αλλά εκεί ο Δεϊμέζης δεν αγωνίστηκε.

Κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής του θητείας υπήρξε βασικό στέλεχος της ΑΣΔΑΝ, με την οποία τον Αύγουστο του 1959 ταξίδεψε στη Γερμανία και Ολλανδία για φιλικά ματς με Πρόισσεν Μύνστερ, Ροτ-Βάις Έσσεν, Αϊντχόβεν, προπονητή τον Τρ. Τζανετή και συμπαίκτες: Σεραφείδη, Αυγητίδη, Τ. Παπουλίδη, Λινοξυλάκη, Σαραβάκο, Τ. Λουκανίδη, Νεστορίδη, Καλλιοντζή, Ψύχο, Κ. Παπάζογλου, Χολέβα, Παπαεμμανουήλ, Μαυρόπουλο.

Όλα αυτά τα χρόνια τον καλούσαν στο κλιμάκιο της προεθνικής ομάδας. Το 1957 έπαιξε με την Β΄ Εθνική ομάδα, σε ματς επί της Β΄ Ρουμανίας, το οποίο ήταν ένας πρώιμος αγώνας εθνικών ομάδων Ελπίδων. Στην Εθνική Ανδρών αγωνίστηκε μόνο μία φορά, στις 18.10.1962 στο νικηφόρο με 3-2 φιλικό παιχνίδι με την πρωταθλήτρια Αφρικής Αιθιοπία, στο γήπ. Νέας Φιλαδέλφειας. Ο Δεϊμέζης μπήκε στο 40΄ στη θέση του Πανάκη, πέτυχε το τρίτο γκολ της Ελλάδας στο 53΄ και έπαιξε ως το 85΄ που αντικαταστάθηκε από το Νίκο Φιλίππου του Άρη Θ. Είναι από τους λίγους Έλληνες διεθνείς που σκόραραν στο ντεμπούτο τους κι από τους ελάχιστους που σκόραραν στο ντεμπούτο τους ενώ μπήκαν ως αλλαγή.

Ο συμπαθής "Φονταίν" Δεϊμέζης σκοράρει το 3-1 επί της Αιθιοπίας στο ντεμπούτο του με την Εθνική. Αθλητική Ηχώ, 19.10.1962.

Προπονητής ήταν ο Τρύφων Τζανετής και η σύνθεση της ομάδας ήταν η εξής: Τσανακτσής (69΄ Κ. Βαλλιάνος), Αρ. Καμάρας, Τ. Παπoυλίδης, Τ. Λουκανίδης, Σοφιανίδης, Πολυχρονίου (α), Θ. Σαραβάκος, Παπαεμμανουήλ, Νεστορίδης, Πανάκης (40΄ Δεϊμέζης, 85΄ Φιλίππου), Θεοφάνης.

Ο Δεϊμέζης ήταν στην αποστολή της Εθνικής σε κάποια ακόμα ματς, χωρίς να παίξει. Έγινε ο δεύτερος διεθνής παίκτης του Φωστήρα, μετά τον Σταμάτη Τσισκάκη που είχε αγωνιστεί το 1949 σε ένα ματς με την Β΄ Ιταλίας κι ένας από τους τρεις μόνο Φωστηριώτες που έχουν χριστεί διεθνείς. Ο τρίτος ήταν ο Παν. Βεντούρης που αγωνίστηκε το 1963 σε ένα φιλικό στην Κύπρο, πριν πάρει μεταγραφή στην ΑΕΚ.

Στο Ημερολόγιο 1973 του περ. "Φιλαθλος"

Μετά την ενεργό δράση

Ως πολίτης ο Δεϊμέζης είχε κρεοπωλείο στον Ταύρο. Με το ποδόσφαιρο δεν ασχολήθηκε επαγγελματικά ως προπονητής ή από άλλο πόστο. Είναι πάντα κοντά στον Φωστήρα, ως φίλαθλος, στον οποίο αγωνίστηκε και ο γιος του, ο Δημήτρης την δεκ. ’80. Ερασιτεχνικά έπαιξε κι ο εγγονός του. Μετέχει στις εκδηλώσεις των βετεράνων της ομάδας και διετέλεσε πρόεδρος του Συλλόγου Παλαιμάχων.

Με τον Μίμη Δομάζο

Σύλλογοι

1952-1956         ΑΕ Χαραυγή        ΕΠΣΑ

1956-1960         Φωστήρας          ΕΠΣΑ

1960-1963         Φωστήρας          Α΄ Εθνική

1963-1964         Hellenic FC         Νότια Αφρική                  

1964-1970         Φωστήρας          Β΄ Εθνική

1970-1974         Φωστήρας          Α΄ Εθνική

 

Εθνικές ομάδες

1957                    Νέων                  3 ματς (1 γκολ)

1957                    Ελλάδα (Β΄)        1 (0)

1959-1960           Ενόπλων             4 (0)

1962                    Ανδρών               1 (1)

 

Τίτλοι-Διακρίσεις

Πρωταθλήματα Β΄ Εθνικής (2): 1960, 1970

Πρώτος σκόρερ Β΄ Εθνικής (Β΄ όμιλος): 1967 (23 γκολ)

Τριάδα καλύτερων παικτών της σεζόν: 1970

 

Οικογενειακές στιγμές

Πηγές

Θ. Μπελίτσος (Limnios), «Γιώργος Δεϊμέζης», Βικιπαίδεια.

«ΑΦΙΕΡΩΜΑ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΕΪΜΕΖΗΣ!», fostiranews.

Κώστας Κυριαζής, «Ο Γερόλυκος του Φωστήρος Γ. Δεϊμέζης», περ. «Φίλαθλος», 1974.

Συνέντευξη Δεϊμέζη στον Αντώνη Γλύκα: «Θρυλικές Ιστορίες», Art Sportzone, 26.4.2017.

Θ. Μπελίτσος, «Φονέας των Γιγάντων»: Αθηναϊκό ποδόσφαιρο.

Ανδρέας Μπόμης, «Όλα για το ποδόσφαιρο '91», έκδοση περιοδικού «ΕΙΚΟΝΕΣ», 1991.

Λεύκωμα «Ποδόσφαιρο 1971».

 

2 σχόλια: